بررسی اثر ضد زخم معده عصاره آبی و هیدروالکلی تخم شوید در موش کوچک

با توجه به اثرات تخم شوید در کتب گیاهی سنتی و جدید به عنوان مقوی معده، تسکین دهنده درد معده و آنتی‌اسپاسمودیک در عضلات صاف لوله گوارش، اثرات محافظت در برابر زخم معده و آنتی‌کلینرژیکی عصاره آبی و هیدروالکلی تخم شوید بر روی موش کوچک مورد بررسی قرار گرفت. سمیت حاد به روش LD50 تعیین شد. برای بررسی اثرات ضد زخم معده تخم شوید از دو ماده اسید کلریدریک 1 نرمال به میزان ml 2/0 و اتانول مطلق به میزان ml 25/0 استفاده شد. عصاره‌ها نیم ساعت قبل از تجویز اسید کلریدریک 1 نرمال و اتانول مطلق به صورت خوراکی تجویز شدند. برای بررسی اثرات عصاره‌ها بر روی pH شیره معده و میلی‌اکی‌والان برون‌ده اسید از روش بستن پیلور استفاده گردید. سمیت حاد (LD50) عصاره آبی و هیدروالکلی با تزریق داخل صفاقی در موش به ترتیب (16/6-5/1) g/kg 04/3 و (56/8-69/5) g/kg 98/6 بود. عصاره آبی، خوراکی (g/kg 45/0-045/0) و عصاره هیدروالکلی، خوراکی (g/kg 5-5/0) باعث کاهش ضایعات ناشی از الکل مطلق و اسید کلریدریک 1 نرمال در موش کوچک شد و این اثرات وابسته به دوز بود. اثرات ضد زخم معده دوزهای g/kg 5 و g/kg 5/3 عصاره هیدروالکلی و دوز g/kg 45/0 عصاره آبی با سوکرالفیت اختلاف معنی‌دار نداشتند. اثر عصاره آبی و هیدروالکلی بر روی افزایش pH شیره معده و کاهش میلی‌اکی‌والان اسید نیز وابسته به دوز بود. به طوری که بالاترین دوز عصاره آبی (g/kg 45/0) به صورت خوراکی میزان pH را 32 درصد افزایش و میلی‌اکی‌والان اسید را 73 درصد کاهش داد و به صورت تزریقی pH را 49 درصد افزایش و میلی‌اکی‌والان را 87 درصد کاهش داده است. بالاترین دوز عصاره هیدروالکلی (g/kg 5) به صورت تزریقی میزان pH را 61 درصد افزایش و میلی‌اکی‌والان اسید را 87 درصد کاهش داد و به صورت خوراکی pH را 33 درصد افزایش و میزان‌اکی‌والان اسید را 72 درصد کاهش داده است. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان گفت که عصاره آبی و هیدروالکلی تخم شوید به صورت قابل توجهی دارای اثرات ضد ترشحی و محافظت مخاطی معده در موش می‌باشد.